نکروز پالپ
نکروز پالپ زمانی اتفاق می‌افتد که بافت پالپ داخل دندان می‌میرد. معمولاً در اثر عفونتی که باکتری‌ها از طریق یک حفره یا ترک وارد پالپ می‌شوند، ایجاد می‌شود. مسواک زدن دو بار در روز، نخ دندان کشیدن منظم و بازدیدهای معمول دندانپزشکی می‌تواند به پیشگیری از عفونت یا درمان آن قبل از ایجاد نکروز کمک کند.
نکروز پالپ چیست؟
نکروز پالپ زمانی اتفاق می‌افتد که داخلی‌ترین بافت دندان (پالپ) می‌میرد. بافت پالپ در زیر مینای سخت دندان قرار دارد و تا ریشه‌ها گسترش می‌یابد که شامل رگ‌های خونی ، اعصاب و انواع دیگر سلول‌ها است که به سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.
نکروز پالپ چگونه ایجاد می‌شود؟
هنگامی‌که دندان حفره یا ترک دارد، باکتری‌ها می‌توانند وارد پالپ شده و باعث التهاب (پالپیت) شوند. دندان‌ها تا حدودی توانایی بهبود پالپیت را دارند. اما در صورت عدم درمان، پالپیت در نهایت منجر به نکروز پالپ خواهد شد که شامل مراحل زیر است:
پالپیت برگشت پذیر
اگر دندانپزشک آن را ترمیم و مهر و موم کند، خود به خود بهبود می‌یابد.
پالپیت برگشت ناپذیر
التهاب پیشرفت می‌کند و دندان به خودی خود بهبود نمی‌یابد.
نکروز پالپ
بافت پالپ می‌میرد.
در صورت عدم درمان، عفونت می‌تواند فراتر از پالپ به فک، گردن و قفسه سینه گسترش یابد. این شرایط می‌تواند بسیار جدی باشد.
علائم نکروز پالپ چیست؟
علائم اصلی پالپیت و نکروز پالپ دندان درد و حساسیت است. نوع درد و حساسیتی که احساس می‌کنید می‌تواند متفاوت باشد:
پالپیت برگشت پذیر
ممکن است با سرماخوردگی یا خوردن شیرینی، درد کوتاه و شدیدی داشته باشید، اما به سرعت از بین می‌رود و معمولاً به گرما حساس نیستید.
پالپیت برگشت ناپذیر
می‌تواند درد خفیف، ضربان دار یا درد تیز باشد که 30 ثانیه یا بیشتر پس از قرار گرفتن در معرض گرما، سرما یا خوردن شیرینی جات طول می‌کشد.
نکروز پالپ
اگر عصب بمیرد، ممکن است به گرما، سرما یا شیرینی‌ها حساسیت نداشته باشید و زمانی که دندانپزشکتان به دندانتان ضربه می‌زند احساس درد کنید.
چه چیزی باعث نکروز پالپ می‌شود؟
شایع‌ترین علت ایجاد حفره است. اگر تشخیص داده نشده و ترمیم نشود، می‌تواند به باکتری اجازه ورود به پالپ را بدهد. علل دیگر عبارتند از:
- دندان ترک خورده: ترک در دندان می‌تواند راهی برای ورود باکتری‌ها به پالپ باشد.
- روش‌های دندانپزشکی: روش‌های اشتباه و ناموفق دندانپزشکی می‌تواند دندان را مستعد نکروز پالپ کند.
- تروما: آسیب به دندان (مانند ضربه شدید یا تصادف و…..) می‌تواند پالپ را در معرض باکتری قرار دهد. همچنین می‌تواند بر خون رسانی به پالپ تأثیر بگذارد و باعث مرگ بافت شود.
- مینای دندان فرسوده: مسواک زدن شدید یا ساییدن دندان‌ها مینای دندان را از بین میبرد و نواحی فرسوده می‌توانند به باکتری‌ها اجازه ورود به دندان را بدهند.
نکروز پالپ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر دندانپزشک مشکوک به پالپ عفونی باشد، احتمالاً شما را به متخصص ریشه ارجاع می‌دهد. دندانپزشکان و اندودنتیست‌ها از آزمایشات زیر برای تشخیص نکروز پالپ استفاده می‌کنند:
تست پالپ الکتریکی
در این آزمایش، یک ابزار پالس الکتریکی کوچکی به دندان می‌رساند. اگر بتوانید تحریک را احساس کنید، پالپ زنده است. در نکروز پالپ، نبض الکتریکی را احساس نخواهید کرد.
تست گرما یا سرما
این آزمایش شامل لمس دندان‌ها با ماده سرد یا گرم است. همچنین دندانپزشک ممکن است در مورد حساسیت‌هایی که در هنگام خوردن یا نوشیدن تجربه کرده‌اید بپرسد.
ضربه زدن به دندان
دندانپزشک پاسخ شما را به ضربه زدن ملایم روی دندان با ابزار ارزیابی می‌کند.
اشعه ایکس
اشعه ایکس دندان به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا ساختار دندان‌ها و فک را ببیند. تصاویر نقص در دندان یا پالپ عفونی را نشان می‌دهد.
نکروز پالپ چگونه درمان می‌شود؟
پس از مرگ بافت پالپ، دندانپزشک باید آن را خارج کند تا از گسترش عفونت و ایجاد آسیب بیشتر جلوگیری کند. روش‌های درمان عبارت‌اند از:
- کانال ریشه: این روش توسط دندانپزشکان یا اندودنتیست‌ها انجام می‌شود. ابتدا پالپ را جدا کرده، ریشه را تمیز می‌کنند، سپس کانال خالی ریشه را پر کرده و مهر و موم می‌کنند. پس از گذشت چند هفته از ترمیم دندان، دندانپزشک روی دندان را با روکش می‌پوشاند.
- کشیدن دندان: ممکن است دندانپزشک کشیدن دندان را توصیه کند. می‌توان در مورد گزینه‌هایی برای جایگزینی دندان با ایمپلنت یا بریج دندان با دندانپزشک مشورت کنید.
دندانپزشک یا متخصص اندودنتیست همچنین ممکن است آنتی بیوتیک‌ها را برای کمک به جلوگیری از گسترش عفونت تجویز کند، به خصوص اگر مجبور باشید برای عمل صبر کنید. اما این روش یک درمان اولیه نیست.
عوارض احتمالی نکروز پالپ چیست؟
هنگامی‌که عفونت در پالپ گسترش می‌یابد، عوارض رخ می‌دهد. اگر به نوک ریشه برسد، می‌تواند باعث ایجاد چرک یا آبسه دندان شود که می‌تواند بسیار دردناک باشد.
سایر عوارض عبارتند از:
آنژین لودویگ
عفونت در بافت‌های نرم زیر زبان و گردن
مدیاستینیت
عفونت در فضای اطراف اندام‌های قفسه سینه
استئومیلیت فک
عفونت استخوان فک
چگونه می‌توان از نکروز پالپ جلوگیری کرد؟
موارد زیر می‌تواند از پوسیدگی پیشگیری کنید و دندان‌ها را سالم نگه دارد:
- دو بار در روز مسواک بزنید.
- به طور مرتب از نخ دندان استفاده کنید.
- برای تمیز کردن و معاینات معمول به دندانپزشک مراجعه کنید.
- هر گونه علائم دندانی جدید، مانند درد و حساسیت را به دندانپزشک اطلاع دهید.
- اگر در خواب دندان قروچه می‌کنید، از نایت گارد برای محافظت از دندان‌ها استفاده کنید.
در نکروز پالپ، بافت پالپ داخل دندان می‌میرد. روش‌های درمانی، شامل کانال ریشه یا کشیدن دندان است. درمان فوری ضروری است زیرا عفونتی که باعث نکروز پالپ می‌شود، می‌تواند به نواحی اطراف سرایت کند. مراقبت از دندان‌ها بهترین راه برای پیشگیری از این عارضه است. دندان‌های خود را مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید، قرار ملاقات‌های معمول دندانپزشکی را برنامه ریزی کنید و فوراً علائم جدید را به دندانپزشک خود اطلاع دهید.